Το MABCDE είναι ένα πρωτόκολλο που βάζει τα πράγματα που πρέπει να τσεκάρουμε και να αντιμετωπίσουμε σε μία σειρά
προτεραιότητας.
Μ – Massive Haemorrhage – Μαζική αιμορραγία
ABC – Airway, Breathing, Circulation – Αεραγωγός, Αναπνοή, Κυκλοφορία
D – Disability – Αναπηρία και προϋπάρχουσες καταστάσεις
E – Exposure & Environment – Έκθεση και Περιβάλλον
(Μ) Μαζική αιμορραγία
δες εδώ
(ABC) Αεραγωγός, Αναπνοή, Κυκλοφορία
Τα ABC – Airway-Breathing-Circulation – Αεραγωγός, Αναπνοή, Κυκλοφορία, είναι βασικές σωματικές λειτουργίες που πάντα τσεκάρουμε πρώτα, εκτός αν υπάρχει μαζική αιμορραγία (Μ) που θα προέχει να την αντιμετωπίσουμε.
Βασικό σημάδι για τις ζωτικές λειτουργίες ενός ατόμου είναι το επίπεδο συνειδητότητάς του. Όσο ένα άτομο έχει συνειδητότητα και μιλάει αβίαστα, τα ABC είναι μάλλον καλά (οι λειτουργίες είναι δηλαδή εξασφαλισμένες).
Αν το άτομο δεν έχει τις αισθήσεις του τότε τσεκάρουμε αν έχει μπλοκαρισμένο αεραγωγό (Α), και αν αναπνέει (Β), για να δούμε αν χρειάζεται να κάνουμε ΚΑΡΠΑ (B,C).
(D) Αναπηρία και προϋπάρχουσες καταστάσεις
Λαμβάνουμε υπόψη οτι το άτομο που χρειάζεται βοήθεια μπορεί να είναι κωφό ή τυφλό, ή ως αποτέλεσμα του τραυματισμού του να έχει επηρεαστεί η όραση ή η ακοή του. Όταν ζητάμε συναίνεση, όταν πρόκειται να ακουμπήσουμε το άτομο, ή όταν εξηγούμε τα βήματα που ακολουθούμε για τις πρώτες βοήθειες, προσαρμόζουμε τον τρόπου που επικοινωνούμε και διασφαλίζουμε πως το άτομο γνωρίζει πως είμαστε εκεί για να το βοηθήσουμε.
Σε αυτό το βήμα αντιμετωπίζουμε πράγματα όπως υπογλυκαιμία, τραυματισμούς στο κεφάλι και στο ΚΝΣ, και ορθοπαιδικά (κατάγματα, εξαρθρώσεις, διαστρέμματα, θλάσεις).
(Ε) Έκθεση και Περιβάλλον
Σε αυτό το βήμα αντιμετωπίζουμε μικρότερα τραύματα, πληγές ή εγκαύματα.
Αν καλούμαστε να βοηθήσουμε ένα άτομο που δεν έχει τις αισθήσεις του και δεν έχει μία προφανή μαζική αιμορραγία, θα κοιτάξουμε πρώτα τα ABC, για να δούμε αν έχει πάθει αναπνευστική ή
καρδιακή ανακοπή. Αφού έχουμε τσεκάρει τα ABC, πρέπει να κάνουμε έναν έλεγχο για τυχόν αιμορραγία η οποία δεν μας ήταν προφανής εξ αρχής, το λεγόμενο body check.
Όταν βοηθάμε ένα άτομο που έχει τις αισθήσεις του, έχουμε αντιμετωπίσει τυχόν μαζική αιμορραγία (M), έχουμε τσεκάρει ότι είναι κομπλέ από ABC, και έχουμε αντιμετωπίσει, αν υπάρχει, κάποιο κάταγμα, εξάρθρωση ή διάστρεμμα (D), το επόμενο πράγμα που πρέπει να κάνουμε είναι μία τσέκα για κάποια αιμορραγία που δεν φαίνεται, και που θα είναι ίσως το ίδιο, ή συνήθως λιγότερο
σοβαρή (Μ, Ε). Ακόμα και το ίδιο το άτομο που χρειάζεται βοήθεια μπορεί να μην την έχει καταλάβει, κι ας έχει τις αισθήσεις του.
- Ψάχνουμε κάτω από ρουχισμό για ίχνη από αίμα
- Περνάμε τα χέρια μας κάτω από τα χέρια, πόδια και τον κορμό του ατόμου και κοιτάμε τα γάντια μας για ίχνη αίματος
- Αν βρούμε μεγάλη αιμορραγία (Μ), της δίνουμε προτεραιότητα, ακόμα και πριν την ΚΑΡΠΑ και την τεχνητή αναπνοή (ΑΒC)
- Εκθέτουμε τις πληγές (σηκώνουμε/βγάζουμε/κόβουμε ρούχα) για περαιτέρω φροντίδα
Προσοχή-συναίνεση-ευαισθησία – Προσέχουμε στο πώς και πόσο αφαιρούμε ρούχα. Δεν αφαιρούμε τίποτα χωρίς λόγο. Αν το άτομο έχει τις αισθήσεις του πρώτα εξηγούμε τι κάνουμε και γιατί, και ρωτάμε πριν σηκώσουμε κάποιο μανίκι/ αφαιρέσουμε κάποιο ρούχο.