Γενικά
Αν υπάρχει, η μαζική αιμορραγία είναι το πρώτο πράγμα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε, ακόμα και αν το άτομο δεν έχει τις αισθήσεις του ή δεν αναπνέει, ή δεν έχει σφυγμό. Η αντιμετώπιση της μαζικής αιμορραγίας έχει μεγαλύτερη προτεραιότητα και από την ΚΑΡΠΑ.
Σε περίπτωση κοψίματος αρτηρίας, το άτομο μπορεί να πεθάνει σε ελάχιστα λεπτά. Αναγνωρίζεται από το αίμα που βγαίνει σαν πίδακας στον ρυθμό του παλμού, εκτός αν η πληγή έχει προκληθεί από αιχμηρό αντικείμενο που παραμένει καρφωμένο.
Αντιμετώπιση
- Εφαρμογή πίεσης ακριβώς στο σημείο. Αν η πληγή είναι μεγάλη, την πακετάρουμε με γάζα (αιμοστατική αν υπάρχει), πριν ασκήσουμε πίεση. Βάζουμε γάζα πάνω από την πληγή και πιέζουμε. Αν υπάρχει καρφωμένο αντικείμενο που δεν είναι χαλαρό και φεύγει μόνο του, ασκούμε πίεση και βάζουμε γάζες γύρω του, και το σταθεροποιούμε. Πάντα προσθέτουμε γάζα, αν χρειαστεί, χωρίς να αφαιρούμε την προηγούμενη.
- Υψώνουμε το άκρο με την πληγή αν αυτό είναι δυνατό. Προέχει να μπορούμε να εφαρμόζουμε πίεση.
- Κάνουμε δέσιμο πίεσης. Βάζουμε ένα τυλιγμένο ρολό επιδέσμου ή γάζας πάνω από την πληγή. Τυλίγουμε με ρολό ή τριγωνικό επίδεσμο και δένουμε, με τον κόμπο ακριβώς από πάνω από το τυλιγμένο ρολό, και την πληγή. Χρησιμοποιούμε την τεχνική αυτή σε περίπτωση πληγής σε άκρο -όχι στον θώρακα, όπου το δέσιμο πίεσης θα εμποδίζει την αναπνοή, ή στον λαιμό, όπου θα εμποδίζει την κυκλοφορία στον εγκέφαλο.
- Κάνουμε ίσχαιμη περίδεση (τουρνικέ). Σε περίπτωση που η μαζική αιμορραγία προέρχεται από κάποιο άκρο και δεν σταματάει με άσκηση πίεσης, κάνουμε ίσχαιμη περίδεση. Η πρακτική αυτή είναι το έσχατο μέτρο, γιατί η διακοπή της κυκλοφορίας μπορεί να προκαλέσει ισχαιμία (πάθηση των ιστών λόγω ανεπαρκούς αιμάτωσης και οξυγόνωσης) και το τραυματισμένο άτομο να χρειαστεί να χάσει το χέρι/ το πόδι του.
- Δένουμε σφιχτά με σκοπό να εμποδίσουμε την ροή του αίματος, σε σημείο αμέσως ψηλότερα από την πληγή προς την κατεύθυνση της καρδιάς. Χρησιμοποιούμε επιδέσμους, ή μηχανισμό τουρνικέ.
- Σημειώνουμε την ώρα που κάναμε το δέσιμο και ενημερώνουμε τα διασωστ του ασθενοφόρου ή τα νοσηλευτά/γιατρά στο νοσοκομείο.
- Δεν αφαιρούμε το τουρνικέ καθόλου αν υπάρχει ακρωτηριασμός (κομμένο χέρι ή πόδι) ή αν το άτομο βρίσκεται σε σοκ. Επίσης δεν αφαιρούμε το τουρνικέ αν η διακομιδή σε δευτεροβάθμια περίθαλψη
θα πραγματοποιηθεί σε λιγότερο από 2 ώρες μετά το δέσιμο. - Αν βρισκόμαστε ακόμα στο δρόμο 2 ώρες μετά το δέσιμο, ελέγχουμε για να δούμε αν μπορούμε να αφαιρέσουμε το τουρνικέ και να ελέγξουμε την αιμορραγία με άλλα μέσα.
Για την αφαίρεση του τουρνικέ:
- Βάζουμε γάζες πάνω στη πληγή
- Χαλαρώνουμε το τουρνικέ
- Ασκούμε πίεση για 3 λεπτά
- Ελέγχουμε για αιμορραγία.
- Αν δεν υπάρχει αιμορραγία, κάνουμε δέσιμο πίεσης πάνω από
τις γάζες. - Αφήνουμε το τουρνικέ στη θέση του, αλλά χαλαρό.
- Παρακολουθούμε την αιμορραγία κάτω από το δέσιμο πίεσης
(αν και πόσο ποτίζονται με αίμα οι γάζες) - Αν η αιμορραγία δεν ελέγχεται, ξανασφίγγουμε το τουρνικέ.
Επιταχύνουμε όπως μπορούμε τις διαδικασίες μεταφοράς σε
δευτεροβάθμια περίθαλψη